اهمیت ورزش براى بانوان
ورزش بانوان، مسئله‌اى مهم است که پیرامون آن بحث‌هاى زیادى شده است. زنان به عنوان نیمى از پیکره اجتماع و مدیر خانه و مسئول نظم و تربیت کودکان خود، براى حفظ نشاط، شادابى و سلامتى، به ورزش نیازمند مى‌باشند.
در بیان لزوم ورزش بیان شد که ورزش براى حفظ سلامت انسان امرى لازم است. در مورد بانوان نیز این مسئله صدق پیدا مى‌کند، زیرا سلامت بانوان نیز با ورزش کردن تأمین مى‌شود.
ورزش براى بانوان به عنوان حرفه و شغل مطرح نیست، بلکه ورزش نوعى تفریح سالم است که زن نیز به عنوان یک فرد از اجتماع باید از آن بهره‌مند باشد.
موافقان و مخالفان ورزش زنان
در اینجا ذکر این نکته لازم است که، پیرامون ورزش بانوان بحث‌هاى زیادى شده است. و اجمال این نقطه نظرها این است:
موافقان: گروهى بر این عقیده‌اند که زن در مسابقات ورزشى شرکت کند و آزاد است هر رشته ورزشى را که مى‌خواهد انتخاب و در آن رشته حرفه‌اى شود و به مسابقه بپردازد و هیچ قیدو‌بندى در این امر نیز وجود ندارد. زیرا زن از حقوق مساوى با مرد باید برخوردار باشد.
مخالفان: گروهى از افراد مخالف ورزش بانوان در رشته‌هاى ورزشى خاصى هستند زیرا برخى از رشته‌هاى ورزشى را براى بانوان سنگین و طاقت‌فرسا مى‌دانند و بر این عقیده‌اند که لطافت و ظرافت زن با ورزش‌هاى سنگین و خشن سازگار نیست و زن اگر در آن رشته‌ها به تمرین و مسابقه بپردازد، از حالت لطافت و ظرافت بیرون مى‌رود و از نظر جسمى و روحى خشن مى‌شود و دچار شکست جسمى و پیرى زودرس مى‌شود.
از جمله روزنامه «دیلى میرور» در انگلستان مى‌نویسد:
از نظر علمى ثابت شد ورزش، دختران و زنان را بدترکیب و زشت مى‌کند. زنان و دخترانى که ورزش مى‌کنند، صدایشان کلفت مى‌شود و زیبایى اندام و برجستگی‌هاى زنانه خود را از دست مى‌دهند و اندام و جثه درشت و قوى مانند مردان پیدا مى‌کنند.
پرفسور «لودویک پروکوپ» کارشناس پزشکى و ورزشى است. این پزشک معروف در مسابقات المپیک مکزیک ۹۱۱ دختر ورزشکار را مورد معاینه قرار داد و مشاهده کرد که نیمى بیشتر از این دختران، زیبایى اندام خود را از دست داده و شبیه مردان شده‌اند.[۱]
تفاوت‌هاى زن و مرد
این نکته قابل ذکر است که زنان از نظر خلقت و قواى جسمى، روحى با مردان تفاوت دارند. بدن زنان نسبت به بدن مردان، ضعیف‌تر و ظریف‌تر است. امّا این ضعف بدنى براى زن نقص نیست. بلکه به خاطر وظائفى که زن بر عهده دارد، این ظرافت مقتضاى حال اوست. على(علیه السلام) در نهج البلاغه مى‌فرماید:
زنان از نظر بدنى ضعیفند.[۲]
باید توجه داشته باشیم که هرگز نباید زنان را در ردیف مردان به شمار آورده و این دو را با هم مقایسه نمائیم. اگر از زن انتظار اعمال و رفتار و کارهایى مثل مردان داشته باشیم، ظلم بزرگى به زنان کرده‌ایم.
تفاوت‌هاى فراوانى در خلقت زن و مرد وجود دارد. مردان قوى‌تر از زنان هستند. به همین جهت کارهاى سخت و طاقت‌فرسا بر عهده مردان است و مرد موظّف است کلیّه مخارج و امور مربوط به زن را تأمین کند.
قرآن مى‌فرماید:
مردان سرپرست زنان قرار داده شده‌اند.[۳]
با توجه به ظرافت زن که کارهاى سنگین بیرون از خانه به عهده مردان است، على(علیه السلام) مى‌فرمایند:
زن گیاهى خوشبو و گل است. قهرمان و کارفرما نیست.[۴]
با توجه به قواى عاطفى و ظرافت زن است که کارهاى ظریف، دقیق و حساس و عاطفى همچون پرورش کودک، رسیدگى به وضع منزل، شوهردارى و خانه‌دارى به عهده زن گذاشته شده است.
در تأیید این مطلب، رئیس انجمن بین المللى مدارس عالى تربیت بدنى «خوزه کالیگال» مى‌گوید:
من با مسابقات و رقابت‌هاى علنى و آشکار بین زن و مرد مخالفم. منظور من رقابت‌هاى سطح بالاى ورزشى است نه اعمال ورزش به عنوان تفریح، گذران اوقات یا آموزش. بلکه مسابقاتى که با زمان‌سنج و سانتیمتر اندازه‌گیرى مى‌شود؛ یا ورزش‌هایى که بر حسب کارآیى‌ها و توانایى‌هاى مبتنى بر قدرت، سرعت و استقامت ارزیابى مى‌شود.
من معتقدم (ضمن این که به هر عقیده مخالف دیگرى نیز احترام مى‌گذارم) که یکى از بزرگترین دلائل زیستن ما در این عالم، این است که زن و مرد با یکدیگر تفاوت دارند.[۵]
تفاوت در اجزاء جسمى زن و مرد
بدون شک در ساختمان جسمى زن و مرد اختلالات مهمى وجود دارد. استخوان‌بندى و قالب زن نسبت به مرد ظریف‌تر و سبک‌تر است. لگن خاصره زن پهن‌تر است و وضع استخوان‌هاى ران زن تا حدى متمایل است و لذا زن براى دویدن عامل خوبى نیست.
پسر در زمان تولد سنگین‌تر از دختر و بلندتر و سینه فراخ‌تر است و تا ۱۱ تا ۱۴ سالگى این اختلاف وجود دارد و در این حوالى ناگهان قد و وزن دختر نسبت به پسر زیاد مى‌شود. بلوغ دختر همیشه قبل از پسر است و این موضوع موجب دگرگونی‌هاى شدید بین آنهاست.
اگر وزن زن و مرد با هم مساوى باشد، زن چاق‌تر به نظر مى‌رسد، زن استخوان‌بندى ظریف همراه با ذخیره چربى دارد و مرد استخوان‌بندى قوى‌ترى دارد.
زن انرژى را در مدت طولانى‌تر از مرد ذخیره مى‌کند. ساختمان و کار غدد زن و مرد با هم اختلاف دارند و به عقیده برخى پزشکان کار غدد تیروئید و غدد آدرنال در زن شدیدتر از مرد است.[۶]
تفاوت‌هاى اخلاقى و روحى
از نظر اخلاقى و روحى زن و مرد تفاوت‌هاى بیشمارى دارند. بانوان عاطفى تر هستند، زیرا باید نسل را پرورش دهند و مردان از عواطف و احساسات کمترى برخوردار هستند.
توجه زنان به جزئیات مسائل بیشتر از مردان است. به اشخاص و احساسات آنها، بیشتر از اشیاء توجه دارند. کمتر از مردها اهل تعقیب و ستیز هستند و بیشتر روح مواظبت و دلسوزى و تسلى دهنده دارند. بیشتر از مردها تحت تأثیر عواطف و احساساتند و در فرمانبردارى از عواطف هم بیشتر از مردها ثبات دارند. خصوصیات اخلاقى زن با تغییر طرز تربیت و اوضاع و احوال محیط زودتر عوض مى‌شود.
در اوایل کودکى چگونگى بازى پسران و دختران، کاملاً مشهود است. در بازى پسران خشونت و شدت مشهود است. امّا دختران بیشتر به بازى با عروسک علاقه دارند.[۷]
اعتدال در ورزش بانوان
فرهنگ اسلام مردم را به میانه‌روى در امور و کارهاى خود دعوت کرده است و مى‌فرماید:
و ما شما را امتى متعادل و میانه‌رو قرار دادیم.[۸]
با توجه به تفاوت‌هاى خلقت زن و مرد بهتر است زنان از پرداختن به ورزش‌هاى سخت، خشن و طاقت‌فرسا بپرهیزند، زیرا ورزش در هر یک از زن و مرد اثرات متفاوت بر جاى مى‌گذارد. براى زنان ورزش‌هاى نرم و سبک با توجه به لطافت و ظرافت آنها مفید است.
از نظر اسلام پرداختن به ورزش‌هایى که به حفظ سلامتى، زیبایى و شادابى زن مفید باشد و به جسم و روح او لطمه وارد نسازد، اشکالى ندارد.
افراط و زیان‌هاى آن
افراط در ورزش عواقب سویى براى ورزشکاران در پى دارد. محققان کانادایى بر این باورند که تمرینات سخت دختران ژیمناست، آنها را در معرض آسیب‌دیدگى، پیچ‌خوردگى، کمردرد، شکستگى اعضاء بدن قرار مى‌دهد، در مقابل هر ۱۵۰۰ ساعت تمرین یک دختر ژیمناست دچار آسیب دیدگى مى‌شود.[۹]
بهتر است زنان ورزش‌هایى از قبیل: پیاده‌روى، نرمش و… را براى تفریحات سالم خود انتخاب کنند. به شرط آن که در این ورزش‌ها نیز افراط نکنند.
اصولاً ورزش زن باید حفظ سلامت او باشد و هر چه مغایر با سلامت و نشاط اوست مطرود مى‌باشد. از نظر علمى ثابت شده که ورزش‌هاى سنگین، باعث مى‌شود، صداى زنان کلفت و مردانه شود و زیبایى اندام و برجستگی‌هاى زنانه خود را از دست بدهند و اندام و جثه قوى مانند مردان پیدا کنند.
پرهیز از انحراف و گناه
این نکته قابل توجه است که ورزش بانوان نباید همراه با گناه و اختلاط با مردان باشد. اسلام نمى‌خواهد زن را از ورزش منع کند، بلکه مى‌خواهد تماس زن و مرد نامحرم را به حداقل برساند؛ زیرا هر چه تماس زن و مرد بیشتر باشد، خطر به فساد و سقوط کشیده شدن زنان و در نتیجه جامعه بیشتر خواهد بود.
جوامعى که در طى سالیان گذشته، هیچ گونه محدودیتى در روابط مردان و زنان قائل نشده و به آنان در این زمینه آزادى مطلق داده‌اند، ضررهاى بسیار زیادى متحمل شده‌اند.
در این گونه جوامع، فساد، فحشاء، جنایت، آدم ربایى و تجاوز جنسى به طور محسوسى افزایش یافته، موازین اخلاقى، انسانى از بین رفته، روابط خانوادگى، صمیمیت و گرمى خود را از دست داده و بنیان خانواده از هم پاشیده شده است.
ورزش زن باید همراه با حجاب لازم و محیط سالم و امن و تحت کنترل باشد. ورزش براى سالم‌سازى جامعه است و نباید موجب فساد و فحشاء در جامعه شود.
توجه به نکات بهداشتى و ایمنى
یکى از نکات مهم در ورزش، توجه به موارد بهداشتى و نکات ایمنى است. ورزش تا جایى براى انسان مفید است که موجب، سلامتى و نشاط انسان شود.
مشاهده مى‌شود در برخى موارد، عدم رعایت بهداشت و نکات ایمنى در حین ورزش، عوارض ناگوارى براى افراد در پى دارد.
توجه به توان و استعداد
یکى از نکات قابل توجه در بهداشت ورزش، توجه به میزان توان هر فرد است. هر کس میزان توان و قدرت خاصى دارد، لذا باید افراد توانایی‌هاى خود را همیشه در نظر داشته باشند.
بدن بانوان طاقت تمرین‌هاى سخت ورزشى را ندارد و اگر احیاناً در تمرین‌ها زیاده‌روى کند، دچار عواقب وخیم بدنى مى‌شود.
ادامه دارد…
